Oku Okut Yayınları

Bir Sosyolog Bir Kavram ve Din - 1

2023-11-09T07:36:42+00:00

Bu kitap, ünlü Türk sosyologların çalışmalarını ve önemli kavramlarını ele alırken, onların gözünden Türk toplumunun zengin dokusunu aydınlatıyor. Erol Güngör’ün kültür Değişmesi kavramını; Ahmet Cevdet Paşa’nın tarih ve toplum üzerine görüşlerini; Prens Sabahaddin’in liberalizm ve ademi merkeziyet kavramını; Ziya Gökalp'ın Türkçülük ve milliyetçilik anlayışını; Niyazi Berkes’in çağdaşlaşma perspektifini; Erol Güngör’de İslam'ın güncel meselelerini; Aliya İzzetbegoviç’de uygarlık konusunu; Orhan Türkdoğan'ın köy sosyolojisi anlayışını; Mübeccel Belik Kıray’ın kentleşme ve tampon kurumunu; Nilüfer Göle'nin Batı-dışı modernlik kavramını; Cemil Meriç’te medeniyet, umran ve irfan üzerine düşüncelerini; Baykan Sezer’de Doğu-Batı dikotomisini; Ünver Günay’da Anadolu'nun Türkleşmesi ve İslamlaşması sürecini; Şerif Mardin'in sivil toplum, ideoloji ve modernleşme anlayışını; Mümtaz Turhan'ın kültür değişmelerini; Nilgün Çelebi’nin socious kavramını; Korkut Tuna’da bilginin Batılılaştırılması kavramını; Amiran Kurtkan Bilgiseven’de toplumsal değişme süreçlerini ele alarak okuyucuya düşünce, toplum ve bilhassa Türk toplumu üzerinde düşündürtme ve bu düşüncelerin din ile olan etkileşimleri ele alındı. Bu kitap, Türk sosyologlarının düşüncelerini ve kavramlarını derinlemesine incelemek isteyen herkes için bir kılavuz niteliği taşıyor. Her bir yazar, ilgili sosyologun düşünsel mirasını özgün bir bakış açısıyla ele alarak, Türk toplumunun karmaşıklığını ve zenginliğini anlamamıza katkı sağlıyor. Aynı zamanda kendi toplumsal gerçeklerimizden yola çıkarak, yeni bir sosyolojik perspektif geliştirmenin olanaklarına dikkat çekiyor. Bu yüzden kitap, Türk sosyolojisinin anahtar figürlerini ve kavramlarını keşfetmek isteyen herkes için bir ilham kaynağıdır.

Bir Sosyolog Bir Kavram ve Din - 1

2023-11-02T11:46:07+00:00

Kitap Değerlendirmesi Nasıl Yazılır?

2023-08-14T05:12:54+00:00

Bu çalışmada Türkçe literatürde farklı adlarla ifade edilen kitap tanıtım ve değerlendirme yazılarının nasıl yazılabileceğine dair bir kılavuz sunmayı amaçlıyorum. Çalışmaya ilk bölümde terminolojik kısa bir giriş ile başlıyor, bu bağlamda kitap tanıtım ve değerlendirme isimlendirmesinin ortak ve ayrıştıkları yönlerine dikkat çekiyorum. Temelde bu yazıları yayım öncesi ve sonrası diye iki türe ayırıyor ve buradaki kılavuzun daha çok yayım sonrası akademik amaçlı kitap değerlendirmesine yönelik olduğu ifade ediyorum. Ardından kitap tanıtımı niçin yazılır sorusuna cevap sunuyorum. Bu amaç en başta ilim insanlarının “Neyi okumalıyız, nasıl okumalıyız?” sorularına cevap arayanlara kılavuzluk yapmak; okunmaya değer eserler üretmek, bu tür eserler üreten diğer meslektaşlarının eserlerine değerlendirme yazarak onların ilim dünyasında hak ettiği yeri bulmalarına katkı sağlamak, kalitesiz eser üretenlerin eserlerini de eleştirerek bu eserlerle ilgili okuyucuyu uyarmaktır. Son olarak çalışmada kitap değerlendirmesi nasıl yazılır sorusuna cevaben bir kılavuz sunuyorum. Giriş paragrafında, ana bölümlerin tasviri ve değerlendirmesinde ve sonuç paragrafında nelere dikkat etmemiz gerektiğini örnek pasajlarla açıklıyorum. Çalışmanın ikinci bölümünde verilen örnek değerlendirme yazıları ile birlikte bu kılavuzun akademik yazı hayatına yeni başlayanlara faydalı olmasını temenni ediyorum.

3. Türkiye Sosyal Bilimler Sempozyumu Bildiri Özetleri Kitabı

2023-08-12T11:31:54+00:00

Türkiye Sosyal Bilimler Sempozyumu, Sosyal Bilimler alanında profesyoneller ile lisansüstü öğrencileri bir araya getirerek tecrübe aktarımına imkân sağlamak, disiplinler arası iletişimi ve çalışmaları güçlendirmek ve akademik üretime katkı sağlamak amacıyla Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi ile Oku Okut Derneği iş birliğinde düzenlenen ulusal bilimsel bir etkinliktir. 3. Türkiye Sosyal Bilimler Sempozyumu, 26-31 Ağustos 2023 tarihlerinde çevrim içi olarak gerçekleştirilmiştir. Sempozyumda; Bilgi ve Belge Yönetimi, Edebiyat, Eğitim, Felsefe, Hukuk, İlahiyat, Psikoloji, Sosyoloji ve Tarih alanlarında hazırlanan bildiriler sunulmuştur. Bu kitap sempozyumda sunulan bildirilerin Türkçe ve İngilizce özetlerini içermektedir.

Oku Okut Derneği Faaliyet Raporu 2022

2023-02-15T15:00:21+00:00

Öğrencilerin okuma becerilerini geliştirmek ve topluma okuma alışkanlığı kazandırmak amacıyla projeler üretmeyi ve bu alanda ücretsiz hizmet sunmayı görev edinen Oku Okut Derneği, 07 Aralık 2020 tarihinde Ankara’da kuruldu. Kanunlar çerçevesinde faaliyet gösteren bir sivil toplum kuruluşu olan Derneğimiz, toplum yararı için eğitim alanında sahip olduğu programlarla, okuma alışkanlığının artırılması amacıyla faaliyetler yürütmektedir.

Oku Okut Derneği’nin misyonu; kendini, tarihini, kültürünü ve dünyayı bilme yolunda olan öğrencilerimize, bilimsel veriler ve uluslararası başarılı uygulama örnekleri perspektifinde okuma alışkanlığı kazandırmak ve bu alışkanlığın tüm toplumda yaygınlaşmasını sağlamaktır.

Oku Okut Derneği’nin hedef kitlesi; öncelikle öğrencilerimiz, vatandaşlarımız ve yurt dışında yaşayan soydaşlarımızdır.

Oku Okut Derneği’nin kapsama ve hizmet alanı; yapay zekâ ve çevrim içi teknolojik imkânlarla yakın planda Türkiye, gelecekte tüm dünyadır.

Oku Okut Derneği’nin vizyonu; okuma alışkanlığı kazandırmada ve kitap okumayı desteklemede Türkiye’nin KIZILAY’ı olmaktır.

Oku Okut Derneği’nin amacı, öğrencilere “kitap okuma alışkanlığı” kazandırmak ve bu alışkanlığı toplumda yaygınlaştırmak amacıyla kapsamlı akademik araştırmalar yaparak her durum için özel “okuma projeleri” üretmektir. Yürütülecek projelerle eğitim-öğretimin her kademesindeki öğrenciler için kitaplarla buluşma imkânları oluşturulacaktır. Okuma-anlama becerilerinin geliştirilmesi için her okuyucuya yapay zekâ ve eğitim danışmanları aracılığıyla rehberlik hizmeti verilecektir. Ayrıca alanında uzman öğretim üyelerinin danışmanlığında ilkokul, ortaokul, lise, lisans, yüksek lisans ve doktora öğrencilerine yönelik çevrim içi okuma kulüpleri oluşturularak öğrencilerin yazarlarla buluşması sağlanacaktır. Proje kapsamında gayretli ve başarılı olan öğrencilerin ödüllendirilmesi; maddi imkânı kısıtlı olan ilkokul, ortaokul ve lise öğrencilerine yönelik ücretsiz çevrim içi canlı destek kurslarının düzenlenmesi de hedeflenmektedir.

Oku Okut Derneği’nin projelerine ve sunduğu hizmetlere katılım tamamen ücretsizdir ve www.okuokut.org adresinden kayıtla gerçekleşmektedir.

Oku Okut Akademi, 27 Mart 2021 tarihinde Oku Okut Derneği tarafından kurulmuş online akademik eğitim platformudur. Oku Okut Akademi, uzaktan eğitimin getirdiği teknolojik imkanlarla Oku Okut Derneği tarafından yürütülen bir uzaktan eğitim projesidir.

Oku Okut Akademi: Online Akademik Eğitim Platformu Projesi'nde tüm seviyelerdeki öğrenciler ile çeşitli sebeplerden dolayı eğitimini tamamlayamamış vatandaşlarımızın desteklenmesi, katılımcılara uzaktan eğitim teknolojisi ile öğretmen ve materyal desteği sağlanması öngörülmektedir. Projeyle; ihtiyaç duyduğu bilgiyi arayan öğrencilerin ve dezavantajlı grupların desteklenmesi ve kendini geliştirmek isteyen bireylere imkân sağlanması amaçlanmaktadır.

Oku Okut Akademi'nin hedefi, bireylerde oluşan deneyim ve uzmanlık bilgilerinin diğer bireylere ücretsiz olarak aktarılabilmesine imkân sağlayacak dijital eğitim platformunun hayata geçirilmesidir. Tüm bireyler; “öğrenen” veya “öğreten” olarak projede yer alabilmektedir.

Oku Okut Akademi; içerisinde uzaktan eğitim (LMS) ve canlı yayın sistemleri, video, doküman ve haber portalları gibi bilgi üretim ve aktarım teknolojilerini içeren güçlü bir altyapıyı ile tüm katılımcılara ücretsiz olarak hizmet sunmaktadır.

İsmâilîlik ve Neoplatonizm: Ebû Ya‘kûb es-Sicistânî Örneği

2022-12-12T18:52:37+00:00

Bu çalışma Ebû Ya‘kûb es-Sicistânî'nin Yeni Eflâtuncu görüşlerini, Plotinus'un düşünceleriyle karşılaştırmalı olarak ele almaktadır. 4./10. yüzyılda yaşayan Sicistânî, İsmâilîliğin Horasan-Mâverâünnehir dâîlerindendir. Zikredilen dönemde dâîlerin fikirlerini yayabildiği ve entelektüel düşünceler geliştirdiği bölgede, İsmâilîlerin güç kazandığı, bazı devlet adamlarının onlara destek verdiği gözlenmektedir. Bu gelişim, Muhammed b. Ahmed en-Nesefî ve Ebû Hâtim er-Râzî gibi dâîlerin Sicistânî'ye hatırı sayılır bir miras bırakmasını sağlamıştır. Öte yandan yine bu dönemde, mistik ögeler barındıran İsmâilîlik Yeni Eflâtuncu etkilerle bir felsefî dönüşüm geçirmiştir. Söz konusu dönüşümün mimarları Muhammed b. Ahmed en-Nesefî ve öğrencisi Sicistânî'dir. Nesefî'nin eserleri günümüze ulaşmadığından, Yeni Eflâtuncu İsmâilîliğin izleri, Sicistânî üzerinden sürülmektedir. Bu çalışmanın amacı, İsmâilî düşüncedeki Yeni Eflâtuncu etkilerin gün yüzüne çıkarılma çabalarına bir katkı sunmaktır. Sicistânî'nin eserlerindeki Yeni Eflâtuncu ögelere odaklanan çalışma, Plotinus'tan yoğun etkiler barındıran Tanrı ve âlem görüşleriyle sınırlandırılmıştır. Çalışma giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünün ilk kısmı metodolojik çerçeveye ayrılmış, çalışmanın konusu, amacı, sınırları, yöntemi ve çalışmada kullanılan bazı terimlere değinilmiştir. Araştırmanın kaynakları ve Sicistânî hakkındaki literatür değerlendirilmesi de bu kısımda yapılmıştır. Giriş bölümünün ikinci kısmı, Sicistânî'nin hayatı, halefi-selefi dâîler ve eserlerine ayrılmıştır. Ayrıca bu kısımda Sicistânî'nin düşünce dünyasındaki Yeni Eflâtuncu etkiler genel hatlarıyla özetlenmeye çalışılmıştır. Birinci bölüm Sicistânî'nin Tanrı anlayışına ayrılmıştır. Tenzihin aşırı bir örneğini sergileyen müellifin görüşleri Plotinus'un benzer görüşleriyle karşılaştırılmış, aradaki benzerlik ve farklılıklar tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu bölümün ilk yarısında, Tanrı'nın tanımlanamazlığına odaklanılmış, ona atfedilen bazı kavramların reddine değinilmiş ve benzeri görülmemiş bir tenzih anlayışı olan ikili tenzihe, diğer adıyla nefyin nefyine yer ayrılmıştır. Bölümün ikinci yarısı, Tanrı'yı tanımlanamaz kabul etmelerine rağmen Sicistânî ve Plotinus'un onun hakkında konuşması bağlamında, ona yakıştırılan bazı kavramları ve kullanım biçimlerini irdelemiştir. İkinci bölüm Tanrı âlem ilişkisi, âlemin oluşumu ve ruhanî âlem kısımlarından oluşmaktadır. Bu bölümün ilk kısmı, âlemi ezelî kabul eden Plotinus'un sudûr teorisiyle âlemin yoktan yaratıldığını dile getiren Sicistânî'nin savunduğu Emr düşüncesinin karşılaştırılmasına ayrılmıştır. Plotinus'un aksine Tanrı'nın illet olduğunu reddeden Sicistânî'de Emr'in varlığa nasıl illet olduğu ve ilk varlık olan Akl'ın yaratılışı bu kısımda ele alınmıştır. Bölümün ikinci kısmında ruhanî âlem ve onu oluşturan Akıl ve Nefs'in detayları incelenmiştir. Sicistânî'nin âlem anlayışında merkez noktada bulunan Akl'ın nasıl bir varlık olduğu, kapsayıcılığı, yaratıclığı, Nefs'le gerçekleştirdiği izdivaç, Nefs'in ondan fayda alması ve aldığı faydalarla cismanî âlemi yönetmesi, bu kısımda detaylandırılmıştır. Çalışmanın üçüncü bölümü cismanî âleme, ögelerine ve ögelerinden biri olan insana tahsis edilmiştir. İlk kısımda Nefs'in hemen altında başladığı ve feleklerle çevrili olduğuna inanılan cismanî âlemin bileşenleri olan madde, suret, felekler ve bunlarla ortaya çıkan hareket ve zamana değinilmiştir. İkinci kısımda Sicistânî'nin küçük âlem dediği insan ele alınmıştır. Bu bağlamda Plotinus ve Sicistânî'de önemli bir yer tutan, insanın ruhanî âlemle ilişkini sağlayan cüz’i nefs, İsmâilîlerin meleklerin yerine koyduğu Cedd, Feth ve Hayal ele alınmıştır. Plotinus'ta karşılığı olmamakla birlikte insan bahsinin altında ele alınması gereken nübüvvet, İsmâilî devir anlayışı, imamet, gelmesi beklenen mehdî ve şeriatın kaldırılması konularıyla çalışmanın gövdesi tamamlanmıştır. Sicistânî'nin eserlerindeki Yeni Eflâtuncu etkileri ortaya çıkarmak amacıyla hazırlanan çalışma, müellifin adı geçen felsefî ekolden büyük ölçüde etkilendiği, bunları eserlerinde yansıttığı sonucuna ulaşmıştır. Birçok konuda Plotinus'a sadık kalan Sicistânî, yoktan yaratma bahsinde ondan ayrılsa da âlemin ikiye ayrılması, sudûr hiyerarşisi ve insan nefsi konularında Plotinus'la aynı doğrultuda yol almıştır.

İSNAD Atıf Sistemi (Arapça)

2022-10-14T16:34:45+00:00

Dünya yüzünde 6.000’den fazla kaynak gösterim stili bulunmaktadır. Yaygın olarak kullanılan akademik yazım ve kaynak gösterme stilleri, 20. yüzyılın başından itibaren ortaya çıkmıştır. Chicago stili (The Chicago Manual of Style, CMOS, CMS) Chicago Üniversitesi tarafından 1906 yılında yayımlanmış ve 2017 yılında 17. edisyonu satışa sunulmuştur. APA stili (The Publication Manual of the American Psychological Association, APA) 1952 yılında Amerikan Psikoloji Derneği tarafından yayımlanmış ve 2019 yılında 7. edisyonu piyasaya sürülmüştür.

Chicago ve APA gibi stiller, İngilizce dilinde akademik yayın yapmak için hazırlanmış kılavuzlardır. Öğrenciler veya akademisyenler, bu stillerin İngilizce tam metinlerine ya kitap formatını satın alarak veya bu stillerin elektronik versiyonlarına Üniversitelerinin abone olmaları durumunda erişim sağlayabilmektedirler. Her iki erişim seçeneği için de ücret ödenmesi gerekmektedir. Bu nedenle de bu stillerin tam metinlerine erişim Batı ülkeleri haricinde yaygın değildir.

Chicago ve APA gibi stillerin Türkçe ve Arapça gibi çevirileri varsa kullanılması da bir seçenektir. Ancak bu stillerinin eski edisyonlarının çevirileri bile ticari bir ürün olarak satıştadır, ücretsiz erişilememektedir. Chicago ve APA gibi stillerde yer alan bilgiler güncellenmekte ve zamanla yeni edisyonları kullanıma sunulmaktadır. APA’nın güncel versiyonu, 7. edisyon İngilizce 428 sayfa olarak 2019 yılında, Chicago’nun 17. edisyonu İngilizce 1144 sayfa olarak 2017 yılında yayımlanmıştır. Ağustos 2022 itibari ile bunların diğer dillere çevirileri bulunmamaktadır. Çevirileri yapılsa bile öğrenciler bunların tam metinlerine ancak satın alarak erişebileceklerdir.

Chicago ve APA stillerinin kullanımını talep eden bir enstitü veya dergiye çalışmasını sunacak araştırmacılar, genellikle internetten buldukları karşılarına çıkan farklı edisyonlardan birine ait örneklere bakarak çalışmalarını hazırlamaktadırlar. Bu durumda 17 edisyonu bulunan Chicago stilinin veya 7 edisyonu bulunan APA’nın hangi baskılarına ait örneklere baktıklarından çoğu zaman araştırmacılar habersiz olmaktadır. Chicago ve APA gibi stillerin tez yazımında kullanılması üniversiteler tarafından zorunlu tutuluyorsa, Avrupa ve ABD üniversitelerinin yaptığı gibi diğer üniversitelerin de bunlara abone olmalı ve öğrencilerine ücretsiz erişime açmalıdır. Ancak bunların İngilizce metinlerine erişim de tam olarak çözüm olmayacaktır. İngilizce akademik metin yazmak için hazırlanan bu çalışmaların Arapça veya Türkçe çevirilerinin yapılarak öğrencilerin erişimine açılması gerekecektir. Bu stiller ne zaman öğrencilere ve araştırmacılara tam metin olarak erişilebilir olursa o zaman Chicago ve APA stillerin sadece dipnot ve kaynakça yazımı ile ilgili 3-5 sayfalık bilgi içermediği konusunda da farkındalık artacaktır.

Bu stiller, akademik araştırma ve yazımla ilgili öğrenci ve araştırmacıların mutlaka bilmesi gereken A’dan Z’ye tüm temel bilgileri içermektedir. Bu sebepledir ki APA’nın İngilizcesi 428 ve Chicago stilininki 1144 sayfadır. Bu stillerin İngilizce tam metinlerine ve güncel edisyonlarının çevirilerine erişim zorluğu sebebiyle Chicago ve APA gibi stiller öğrenciler tarafından doğru olarak öğrenilememektedir. Bunun olumsuz sonuçlarını, akademik metinleri kontrol etmek ve düzeltmek zorunda kalan danışmanlar, editörler ve yayıncılar çekmektedir. Akademik yazım ve kaynak gösterme konularındaki bilgi eksikliği sebebi ile akademik etik ihlaller, farkında bile olunmadan öğrenciler ve araştırmacılar tarafından yapılabilmektedir. Tüm bu olumsuzluklardan kurtulmak amacı ile 2018 yılında Sivas Cumhuriyet Üniversitesi’nin proje desteği ile İSNAD Atıf Sistemi geliştirilmiştir.

İSNAD, akademik çalışmalarda kullanılmak üzere Türkiye merkezli ve Türkçe olarak geliştirilen akademik yazım ve kaynak gösterme sistemidir. İSNAD’ın tam metnine ve web versiyonuna erişim tamamen ücretsizdir. İSNAD’ın İngilizce, Arapça ve Farsça çevirileri de ücretsiz olarak kullanıma sunulmuştur. Azerice, Kırgızca, Özbekçe ve diğer Türk dillerine de çevrilecektir. İSNAD; Zotero, EndNote ve Citavi gibi atıf yönetim araçlarıyla da kullanılabilmektedir.

Üniversiteler, yayınevleri ve araştırmacılar, açık erişim lisansı ile hizmete sunulan İSNAD’ı ücretsiz şekilde kullanabilmektedir. İSNAD, öğrenciler tarafından daha erişilebilirdir ve öğrenilmesi daha kolaydır. Atıf stilleri, bilim dalına göre farklılık göstermektedir. Anket ve mülakat gibi güncel veri kullanan bilim dallarında yazar soyadından hemen sonra yayın tarihi belirtilerek atıf yapılması (metin içi sistemini) tercih edilmektedir. El yazmaları, arşiv belgeleri ve klasik eserler gibi en eski yazılı kaynağa ulaşılmasını gerekli gören bilim dallarında ise yazar adından sonra kaynak adının belirtilmesi uygulanmaktadır (dipnotlu sistem). İSNAD'ın hem metin içi hem de dipnotlu versiyonu bulunmaktadır. Bununla birlikte her iki versiyonda yazılan akademik metinlerde, kaynakçada eserler aynı düzende ve formatta yazılmaktadır. Bundan dolayı İSNAD tüm bilim dalları için uygundur. Kaynakçanın tek formatta hazırlanması ise kaynakça verisinin “temiz veri” olarak sunulmasına olanak sağlamaktadır. Üniversiteler ve dergiler tarafından İSNAD’ın kaynak gösterim sistemi olarak kabul edilmesi, akademik yazımda da standartlaşmaya katkı sağlayacaktır. Böylece kaynakça verisini kullanan akademik veri tabanları ve indekslere “temiz metadata” sağlanabilecektir. İSNAD akademisyen ve araştırmacılardan gelen görüş ve önerilerle geliştirilmeye devam edecek ve ücretsiz şekilde erişilebilir olmayı sürdürecektir.

2. Türkiye Sosyal Bilimler Sempozyumu Bildiri Özetleri Kitabı

2022-08-14T22:50:43+00:00

2. Türkiye Sosyal Bilimler Sempozyumu, Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi ile Oku Okut Derneği iş birliğinde 27-31 Ağustos 2022 tarihlerinde çevrim içi olarak gerçekleştirildi. Sempozyuma 264 bildiri başvurusu ulaştı. Ön inceleme sonrası bu çalışmalar, ilgili olduğu bilim alanından 2 hakemin incelemesine sunuldu. İnceleme sonucunda başvurulardan 92’si kabul edildi. Beş gün süren sempozyuma 50 farklı üniversite ve kurumdan katılım sağlandı. Sempozyumun açılış oturumda “Sosyal Bilimlerin Bugünü ve Geleceği” konusuna odaklanıldı. Alanında yetkin isimlerden felsefe, sosyoloji, tarih, hukuk ve ilahiyat disiplinlerinin bugüne ne söyledikleri ve geleceğe ne söyleyebilecekleri sorularının cevapları arandı. Sosyal bilimler alanında akademik araştırmanın ve yazımın daha etkin yürütülebilmesine yönelik uygulamaya dönük sunumlar ikinci oturumda yer aldı. Sosyal bilimlerin genelini ilgilendiren açılış oturumlarından sonra toplam 31 ayrı oturum düzenlendi. Bu oturumlarda felsefe, sosyoloji, ilahiyat bilimleri, Türk dili, Arap dili, sanat tarihi, müzik, siyaset bilimi ve uluslararası ilişkiler alanlarında sunumlar gerçekleştirildi. 2. Türkiye Sosyal Bilimler Sempozyumu Bildiri Özetleri Kitabı, bu sempozyumda sunulan bildirilerin Türkçe ve İngilizce özetlerini içermektedir. Sunulan bildirilerden bazılarının tam metinleri, Tetkik: Türk-İslam Kültürü Dergisi’nde hakem sürecine alınarak Eylül 2022 sayısında makale türünde yayımlandı. Sempozyumun tamamının video kayıtları ise sempozyum web sitesinde erişime açıldı. Sosyal bilimler kapsamında yer alan bilim dalları, anlamaya odaklanan ve “verinin” değerinin gün geçtikçe arttığı günümüzde daha da önem kazanan, kazanması gereken disiplinlerdir. Bu bilim dallarında verinin kıymetlendirilmesi, tecrübe aktarımı ile zaman içinde meleke hâline gelmektedir. Bu kapsamda lisansüstü eğitimlerine devam eden öğrenciler ile alanlarında uzman isimlerin bilimsel bir etkinlikte bir araya gelmeleri tecrübe aktarımına imkân sağlaması bakımından önemlidir. Türkiye Sosyal Bilimler Sempozyumu, profesyoneller ile lisansüstü öğrencileri bir araya getirerek tecrübe aktarımına imkân sağlamak, disiplinler arası iletişimi ve çalışmaları güçlendirmek ve akademik üretime katkı sağlamak düşüncesiyle düzenlenmiş ve istenilen sonuçlara ulaşılmıştır.

Big Bang ve Yaratılış

2022-03-08T11:18:32+00:00

Bu çalışmada, Big Bang teorisinin yoktan yaratılış düşüncesini destekleyip desteklemediği hususu hudûs delili açısından ele alınmıştır. Çalışmanın birinci bölümünde Big Bang teorisinden önceki kozmoloji ve bilim tarihi, teorinin temel dayanakları ve Big Bang karşıtı evren modelleri detaylı bir şekilde incelenmiştir. Buna göre evren yaklaşık olarak 14,7 milyar yıl önce sonsuz yoğun, küçük ve sıcak bir durumdan (tekillik) ani bir patlamayla (açılma=genişleme) oluşmaya başlamıştır. Einstein'ın izafiyet teorisi, evrenin hala genişlemeye devam etmesi (Hubble Yasası), kozmik mikrodalga arkaalan ışımasının keşfedilmesi ve uzaydaki maddelerin tespit edilen miktarları bu teorinin en güçlü kanıtları olarak sunulmaktadır. İkinci bölümde ise kelâmcıların hudûs delili incelenmiş ve detaylı bir şekilde izah edilmiştir. Kelâmcıların geliştirdiği bu delil sadece Allah'ın varlığını ispat etmeye yönelik çabanın değil; aynı zamanda kelâmcıların bir bütün olarak evreni anlama ve anlamlandırma çabasının bir ürünüdür. Bu şekilde ortaya konan evren bütün parçalarıyla birlikte; hareket, zaman ve mekân dâhil olmak üzere hâdistir, yani sonradan ve yoktan yaratılmıştır. Sonlu birimlerden oluşan evrenin bir başlangıcı ve sonu vardır. Cevher ve arazlardan oluşan evren sürekli bir değişim ve dönüşüm (oluş-bozuluş) süreci yaşamaktadır. Çalışmanın son bölümünde Big Bang teorisi ile hudûs delili karşılaştırılmış ve şu sonuçlara ulaşılmıştır: Big Bang teorisi ile birlikte evrenin genişlediğinin kanıtlanması materyalist ve ateist felsefenin sabit, sonsuz ve değişmeyen evren tasavvurunu kesin olarak çürütmüştür. Ayrıca izafiyet teorisi ile birlikte mutlak zaman anlayışı geçerliliğini yitirmiş; zamanın göreliliği ve evrenle birlikte başladığı kanıtlanmıştır. Ancak kanaatimizce Big Bang teorisi, evrenin bir başlangıç noktası (tekillik) olduğunu kesin olarak ortaya koymakla birlikte bu, yoktan yaratılışın bir ispatı olarak değerlendirilemez. Sadece şu an sahip olduğumuz teorilerle uyumlu “bilimsel bir başlangıç” olarak değerlendirilebilir. Zaten bilimin, varlığın izini sürüp mutlak yokluğa, oradan da Tanrı'ya ulaşması beklenemez. Çünkü mutlak yokluk bilime insan bilgisine konu olamaz. İnsanlığın bilimsel olarak ulaştığı en son noktada bile evrenin varlığının en tutarlı açıklaması, evrenin sonradan ve mutlak yokluktan Allah tarafından yaratıldığı şeklindeki dini açıklamadır.

Big Bang ve Yaratılış

2022-03-08T01:59:04+00:00