Müslümanlar, tarih boyunca bulundukları her coğrafyada, kültürel, felsefi ve dinî bağlamları dikkate alarak, özelikle Kelam ve Fıkıh alanlarında hem zamanın ruhunu belirleyen hem de bu ruha uygun çözümler üretebilen işlevsel kavramlar ve teoriler geliştirmişlerdir. Ancak, gözlemlerimiz, konu etrafında gelişen literatür ve an itiba-riyle içinde bulunduğumuz akademik toplantıda müzakere ettiğimiz çalışmalar hem küresel hem de yerel toplumsal dinamiklerin hızla değişmekte olduğu ve geleneksel İslâm hukukunun bu değişimlere ayak uydurmakta zorlandığı, hatta bu değişimleri analiz etme veya bu konuda oynayabileceği rolü somut ve ikna edici bir şekilde ortaya koyabilme yeteneğinden yoksun olduğu izlenimini vermektedir. Bu itibarla, özellikle fıkhın, İslâm’ın temel sabitelerine sadık kalarak ve geçmişin sağladığı zengin yorum çerçevelerinden yararlanarak, günümüz insanlarının ve özellikle gençliğinin karşılaş-tığı sorunlara çözüm üretebilecek bir dil, içerik ve üslup geliştirmek gibi bir yüküm-lülüğünün olduğu aşikârdır. Haddizatında, fıkhın böyle bir birikimi ve potansiyeli mevcuttur.