Yazarlar
-
Doç. Dr. Necattin Hanayhttps://orcid.org/0000-0002-2778-5405Yazar Hakkında
Necattin Hanay, 1982 yılında Van-Merkez’de doğdu. 2004’te Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nden mezun oldu. 2008’de Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe ve Din Bilimleri Dinler Tarihi Anabilim Dalı’nda Prof. Dr. Fuat Aydın’ın danışmanlığında “XV. Yüzyıl Dinler Tarihçisi Olarak Makrîzî” başlıklı teziyle yüksek lisansını tamamladı. 2015’te Prof. Dr. Yusuf Işıcık’ın danışmanlığında “Kur’an Tefsirinde Kıraat Farklılıklarının Rolü: Zeccâc ve Taberî Örneği” adlı teziyle Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Temel İslam Bilimleri Tefsir Anabilim Dalı’nda doktorasını tamamladı. 2015’te Aksaray Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi Tefsir Anabilim Dalı’nda öğretim üyesi olarak çalışmaya başladı. Hâlen adı geçen fakültede doçent kadrosunda öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır. Evli ve üç çocuk babasıdır.
تقدّم هذه الدراسة ترجمة وتحقيقًا نقديًا لكتاب الإصابة في لوازم الكتابة لمجد الدين ابن الأثير (ت. 606 هـ/1210 م)، وهو شخصية بارزة في الحياة السياسية والعلمية في القرن السادس الهجري. تبدأ الدراسة بمناقشة حياة ابن الأثير وأعماله، متبوعة بفحص نسب الكتاب وتقييم أهميته. كان ابن الأثير رجل دولة خلال فترة الحكم الزنكي، حيث شغل مناصب متعددة في الجهاز الإداري للدولة. كما كان عالمًا متبحرًا في علوم الحديث، والتفسير، والفقه، وأصول الفقه، والأدب، والنحو، والمعاجم، والشعر، وقد ألّف أعمالًا في هذه المجالات.
يُقدّم كتاب الإصابة في لوازم الكتابة بوصفه مصنفًا مهمًا يتناول تفاصيل فن الكتابة. وبصفته قد أمضى فترة طويلة في العمل الإداري وشغل وظيفة كاتب سرّ، ألّف ابن الأثير هذا الكتاب ليكون دليلًا للأجيال القادمة. يتناول هذا النص الشامل أهمية الكتابة وفوائدها، وأنواعها المختلفة، وأدوات الكتابة، وصيغ إعداد الحبر، ومهنة الكاتب، بالإضافة إلى مشاركة تجاربه الشخصية.
توجد نسختان مخطوطتان من هذا العمل: إحداهما محفوظة في المكتبة البرلينية برقم (MS Berlin Sprenger 1918)، والأخرى في المكتبة الظاهرية السورية تحت رقم الحفظ (4710).
تُقدّم هذه الدراسة إسهامًا متواضعًا في التراث العلمي من خلال إبراز هذا العمل المتميز للمؤلف استنادًا إلى النسخ المخطوطة المذكورة."
This study presents the translation and critical edition (tahqiq) of al-Isāba fī Levāzimi al-Kitāba by Majd al-Dīn Ibn al-Asīr (d. 606/1210), a prominent political and scholarly figure of the sixth century of the hijri. The study begins with a discussion of Ibn al-Asīr’s life and works, followed by an examination of the book’s authorship and an assessment of its significance. A statesman during the Zangid period, Ibn al-Asīr served in various capacities within the state bureaucracy. He was also a scholar specializing in hadith, tafsir, fiqh, usul al fiqh, literature, nahw, lexicon, and poetry, and authored works in these fields. al-Isāba fī Levāzimi al-Kitāba is introduced as a significant compendium that delves into the intricacies of the art of writing. Having served in the bureaucracy for an extended period and worked as a secret clerk, Ibn al-Asīr wrote this work as a manual for future generations. In this comprehensive text, he elaborates on the usefulness and significance of writing, the various types of writing, writing instruments, ink-making formulas, and the profession of the scribe, while also sharing his personal experiences. Two manuscript copies of the work are extant: one is housed in MS Berlin Sprenger 1918, and the other is located in the Syrian Zahiriya Library under accession number 4710. This study makes a modest contribution to our scholarly heritage by bringing to light this distinguished work of the author, based on the copies in question.
Subject Categories
BIC: CBV: Writing and editing guides
BISAC: LAN005000: Language Arts & Dısciplines / Writing Skills
THEMA: CBV: Writing and editing guides
LC: PN145: Authorship and writing techniques
DEWEY: 808.02: Writing and manuscripts
Mecdüddin İbnü’l-Esîr ve Kitâbet Sanatı - el-İṣâbe fî levâzimi’l-kitâbe: Bu çalışma, hicri altıncı asrın önemli siyaset ve ilim adamlarından biri olan Mecdüddîn İbnü’l-Esîr’e (öl. 606/1210) ait el-İsâbe fî levâzimi’l-kitâbe başlıklı eserin tercüme ve tahkikini içermektedir. Girişte, İbnü’l-Esîr’in hayatı ve eserleri hakkında bilgiler verilmiş ardından eserin müellife aidiyeti irdelenerek kitap hakkında birtakım değerlendirmelerde bulunulmuştur. Mecdüddîn İbnü’l-Esîr, Zengîler döneminde yaşamış ve devletin çeşitli kademelerinde görev yapmış bir devlet adamıdır. Aynı zamanda başta hadis olmak üzere tefsir, fıkıh, usûl, edebiyat, nahiv, lügat ve şiirde uzmanlığını ortaya koymuş ve bu sahalarda eserler telif etmiş bir âlimdir. Çalışmalarından biri olan el-İsâbe fî levâzimi’l-kitâbe, mukaddimesinde de belirtildiği üzere, kitabet sanatıyla ilgili meseleleri derli toplu bir araya getiren önemli bir eserdir. İbnü’l-Esîr, uunca bir dönem bürokraside görev almış ve sır katipliği de yapmış biri olarak kendinden sonrakilere bir rehber mahiyetinde kitabet sanatının inceliklerini aktardığı mevcut eserini kaleme almıştır. Bu çerçevede yazının fayda ve önemine, yazı türlerine, yazı araç-gereçlerine, mürekkep yapma formüllerine, katiplik mesleğine dair önemli bilgiler vermekte ve tecrübe aktarımında bulunmaktadır. Eserin biri MS Berlin Sprenger 1918’de diğeri Suriye Zahiriye Kütüphanesi numara 4710’da kayıtlı iki adet yazma nüshası mevcuttur. Elinizdeki çalışma söz konusu nüshalardan hareketle müellifin bu güzide eserini gün ışığına çıkararak ilmi mirasımıza mütevazı bir katkı sunmaktadır.
Abdullatif er-Râvî, Abdulilâh Nebhân. “Risâletün fî sınâ’eti’l-kitâbeti li müellifin mechûlin”. Mecelletu Mecme’i’l-Luğati’l-Arabiyyeti 4 (1987), 760-795.
Ahlwardt, Wilhelm. Die Handschriften-verzeichnisse der Königlichen Bibliothek zu Berlin. Berlin: A.W. Schade’s Buchdruckerei, 1887.
Erdem, İlhan. “Sprenger, Aloys”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 37/421–422. İstanbul: TDV Yayınları, 2009.
Gacek, Adam. Arabic Manuscripts: A Vademecum for Readers. Leiden: Brill, 2009.
İbn Hallikân, Ebu’l-Abbas Şemseddin Ahmed b. Muhammed. Vefeyât-ü’l a‘yân ve enbâu ebnâi ehli’z-zaman. thk. İhsan Abbas. Beyrut: Dâr’ul-Masâdir, 1997.
İbnü’l-Cezerî, Ebü’l-Hayr Şemsüddin. et-Temhîd fî ilmi’t-tecvîd. thk. Ğanim Kaddûrî el-Hamed. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1997.
İbnü’l-Cezerî, Ebü’l-Hayr Şemsüddin. Zâtü’ş-şifâ fî sîreti’n-nebiyyi ve’l-hulefâ. thk. Hâyif en-Nebhânî. Kuveyt: Dâru’z-Zâhiriyye, 2017.
Koçkuzu, Ali Osman. “İbnü’l-Esîr, Mecdüddin”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 21/28–29. İstanbul: TDV Yayınları, 2000.
M. Şerefettin Yaltkaya. İbn Esîr’ler Meşahir-i Ulema. Dersaâdet: Zafer Kütüphanesi, 1322.
Nedirkibu. “Nişadır Nedir?”. Erişim 1 Ağustos 2023. https://nedirkibu.com/2020/09/nisadir-nedir-faydalari.html
OGM, Orman Genel Müdürlüğü. “Mazı Meşesi”. Erişim 1 Ağustos 2023. https://ogm.gov.tr/tr/yararli-bilgiler/haftanin-agaci/mazi-mesesi ()
Raggetti, Lucia. “Inks as Instruments of Writing: Ibn al-Ǧazarī’s Book on the Art of Penmanship”. Journal of Islamic Manuscripts 10/2 (2019), 201-239, https://doi.org/10.1163/1878464X-01002003
Wikipedi, Wikipedi Özgür Ansiklopedi. “Arap Zamkı”. Erişim 1 Ağustos 2023. https://tr.wikipedia.org/wiki/Arap_zamkı
Zehebî, Ebû Abdullah Şemseddin Muhammed b. Ahmed. Siyeru aʿlâmi’n-nübelâ. thk. Şuayb Arnaut. Beyrut: Müessesetu’r-risâle, 1405.

Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
İndir
Yayın Bilgisi
-
Yayın TürüKitap
-
Yayım Tarihi7 Ocak 2025
-
Dizi
-
Dizi No.1
-
Kategori
-
ISBN-10 (02)625-97648-8-7
-
ISBN-13 (15)978-625-97648-8-7
-
Proprietary (01)38
-
OCLC number (23)1490428094
-
Publication date (01)13.01.2025