Sayın Başkan, Değerli konuklar! Tebliğimizde, fıkhî görüş ve yorumlarıyla kitleleri etkileyen ve bu etkileri her za-man güncelliğini koruyan iki âlim ve öğrencilerinin, bazı hadis çeşitleri hakkındaki görüşlerini karşılaştırmalı olarak arz etmeye çalışacağız. Hanefî ve Ca’ferî adındaki iki fıkhî/amelî mezhebe isimleri verilen bu âlimlerimiz İmâm-ı A’zam Ebû Hanîfe (80-150) ve Ca’fer-i Sâdık’tır (80-148). Her iki âlimimizin de, aynı yılda doğdukları için muasır olmaları, yaşadıkları dö-nemin Hadis ilminin henüz teşekkül etmeye başladığı kitabet ve tedvîn dönemine rastlaması, ayrıca hadis rivayetinin yoğun ve muğlak olduğu bir dönemde yaşamış olmaları, bizi böyle bir karşılaştırma yapmaya sevk eden başlıca âmiller olmuştur. Hanefî’lerin ve Ca’ferî’lerin hadis anlayışlarıyla ilgili tespitlerimize geçmeden önce, kimlere “ca’ferî” denildiğine dair ön bilgiler vermek uygun olacaktır. Zira top-lumumuzda Ca’ferî kavramı, Hanefî kavramına göre kapalı kalmaktadır. Aslında bazı araştırmacılar Ca’ferîlik adı altında ileri sürülen mezhebin, isminden başka hiçbir mevcudiyetinin olmadığını belirterek: “Gerçi Ca’ferî Mezhebi’diye yazılmış fıkıh ki-tapları vardır, fakat gerçekte Ca’ferî Mezhebi, isnâaşeriyye Şîa’sının on iki imamı yerine Ca’feri Sâdık’a kadar olan altıncı imamı tanımaktan ibarettir” demektedirler. Onlara göre tarihte kendilerine Ca’ferî denilen dört grup vardır: