İslâm Düşüncesinde akıl-vahiy ilişkisi değişik teorik ve pratik biçimler almıştır. Örneğin İslâm felsefesinde Gazzâlî vs. İbn Rüşd çerçevesindeki tartışmada bu ilişki tevil kavramı etrafında dönmektedir. Yine tasavvuf-kelâm arasında tartışmaya konu olan keşf ve ilhamın nasıl temellendirileceği tartışması bu ilişkinin başka bir tezahü¬rüdür. İslâm hukuk teorisinde ve kelâmda da akıl-vahiy ilişkisi (ya da hukukun ilahî-beşerî kaynağı meselesi) hüsün-kubuh meselesi olarak vazedilmiştir. Bu meselenin bir uzantısı olarak görebileceğimiz diğer bir tartışma da kısaca “hazr ve ibaha” olarak adlandırılan meseledir. Birinci mesele özde iyi ve kötü olup olmadığı ve eğer varsa bu iyi ve kötünün insan tarafından bilinip bilinemeyeceği sorusunu sormakta iken, ikin¬cisi ise insanın vahiyden bağımsız olduğu bir durumda fiillerinin/davranışlarının mübah, haram ya da vâcib olarak nitelenmesinin mümkün olup olmadığını tartışma konusu yapmaktadır. İki meselenin bir biriyle ilişkisi gayet açıktır: eğer özde iyi ve kötü mevcutsa bu durumda biz vahiyden bağımsız olarak/aklımızla bir şeylerin iyi ya da kötü olduğunu söyleyebilir ve hatta bu aklımızla ulaştığımız bilgiye dayanarak davranışlarımızın birtakım vahiyden bağımsız ahlâkî/hukukî kurallarla sınırlanabile-ceğini savunabiliriz. Başka bir ifadeyle tartışmanın teorik imaları neredeyse bugün çok tartışma konusu yaptığımız laik (dinden bağımsız) bir ahlâk, laik bir hukukun olup olmayacağı sorularını yakından ilgilendirmektedir. Ancak öncelikle belirtilme¬sinde zaruret gördüğümüz bir nokta var: Bu imalarına rağmen, tartışma evvel emirde bugün değil geçmişte yapılmıştır ve bu tartışmayı yapanların bu soruları soranların amacı hiçbir zaman vahyin hüküm sürdüğü bir alanda akla/beşerî olana atıfta bu¬lunmak olmamıştır. Aksine bir okuma biçimi bir taraftan bugünün bir sorunsalını geçmişe taşımak ve onların hiçbir şekilde zihin dünyasını meşgul etmemiş bir mesele ile onları yüzleştirmek olurdu. Böylece amacı ve kapsamı farklı bir dünyaya ait olan geçmişin bir tartışmasını bugünün bir sorunuyla karıştırma riski yani anakronizm söz konusu olacaktır.