İmâm-ı A’zam Ebû Hanîfe 80/699 yılında Kûfe’de doğmuş olup küçük yaşta Kur’ân-ı Kerîm’i ezberleyerek kıraat imamlarından Asım b. Behdele’den kıraat oku¬muş, sonra sarf, nahiv, şiir ve edebiyat gibi dil bilimlerini; arkasından da akaid ve cedel ilimlerini tahsil etmiştir. Güçlü mantığı ve hazır cevaplılığı sayesinde bu ilim¬lerde kısa sürede kendini kabul ettirmiş, inkârcı ve bidatçılarla tartışmalarda aranan kişi konumuna gelmiş ve bu amaçla birçok kere Basra’ya seyahatleri olmuştur. Onun ömrünün 52 yılı Emevî idaresinde geçmiş olup Halife Abdülmelik b. Mervân ile II. Mervân dönemlerinde yaşamış, Ehl-i beyt’e yakınlık duymuş, Emevîlerin onlara uyguladıkları baskı ve şiddetten nasibdar olmuş, Kûfe kadılığı veya beytüleminliği teklifini kabul etmemesi üzerine hapse atılmış ve dövülmüştür. Sağlığının bozulması üzerine hapisten çıkarılmış, Mekke’ye giderek Emevî yönetimi sona erinceye kadar orada kalmıştır. 750 tarihinde Abbâsîler iktidara geçince Kûfe’ye dönmüş ve ders vermeye devam etmiştir. Başlangıçta Abbâsî yönetimine sempati ile bakan Ebû Hanîfe, Medine’de Mu-hammed en-Nefsüzzekiyye’yi ve Irak’ta İbrahim’i öldürmeleri üzerine bu yönetime karşı da tavır almış, bunun üzerine Mansûr onu Bağdat’ta hapse atmış, orada dövül¬müş, işkence görmüş ve bir rivayete göre hapiste, başka bir rivayete göre ise hapisten çıkarıldıktan kısa süre sonra 150/767 tarihinde vefat etmiştir.