Tarih boyunca İmam Ebû Hanîfe’nin (ö. 150/767), hadis ilmi ve hadisle amel konusunda en çok tenkit edilen imamlar arasında bulunduğu, onun hakkında hadis ilminde sermayesi azdı, rivayet ettiği sahih hadis sayısı on, on yedi veya yirmi küsur kadardı, hadiste zayıf, yetim ve kötürüm idi gibi ifadelerin kullanıldığı görülür. Tarihçi İbn Sa’d (ö. 230/844), “Ebû Hanîfe hadiste zayıftır, o rey sahibi idi.” der¬ken, muhaddis Nesâî (ö. 303/915), “Ebû Hanîfe hadiste kuvvetli değildir.” (Ebû Hanîfe leyse bi’l-kaviyyi fi’l-hadîs) diyerek onun hakkında mahiyeti açıklanmayan mübhem bir cerh ifadesi kullanır. İmam Ebû Hanîfe’yi en çok tenkit eden hadisçilerden birisi Ebû Ca’fer Muhammed el-Ukaylî (ö. 323/934) olmuştur. O, İmam Ebû Hanîfe aleyhinde söylenmiş ne kadar cerh ifadesi var ise onların hepsini sıralar. Verdiği altı sayfalık bilgi yığınında, İmam Ebû Hanîfe’nin lehinde söylenmiş tek bir müsbet ifadeye rastlanmaz. Eseri tahkik ederek neşreden Abdülmu’tî Emîn Kal’acî, Ukaylî’nin bu haline çok şaşırmış ve tahammül edememiş olmalı ki, yazdığı on iki sayfalık reddiye ile onu insaf ve itidal çizgisine çağırır. İbn Adî (ö. 365/975) de İmam Ebû Hanîfe’yi tenkit edenler arasındadır. O da nere-deyse hep cerh ifadelerini nakleder ve sonunda şu değerlendirmeyi yapar: “Ebû Hanîfe’nin sâlih hadisleri vardır. Onun rivâyet ettiklerinin ekseriyeti galat, metinlerinde, rical ve senedlerinde tashifler ve ziyadelerden oluşur. Ebû Hanîfe’nin rivâyet ettiklerinin ekseriyeti böyledir. Onun rivâyet ettiklerinin tamamında sadece on küsur hadisi sahih olmuştur (ve lem yesıhha lehû fî cemîi mâ yervîhi illâ bid’ate aşera hadîsen). Ebû Hanîfe hadis rivâyet etmiştir. Ama herhalde o, üç yüz meşhur ve garip hadisten tercih etmiştir. Hepsi bu şekil ve görüntü üzeredir. Çünkü Ebû Hanîfe Ehl-i hadisten değildir. Hadiste bu görüntüye sahip olan kimseye Ehl-i hadis adı ve¬rilmez.”