Din Sosyolojisi Anabilim Dalı

Authors

Din sosyolojisi, 19. yüzyılın sonlarına doğru şekillenmeye başlamış bir disiplindir. Önde gelen sosyologlar, filozoflar ve antropologlar, dinin toplumsal işlevlerini, evrimini ve etkilerini incelemişlerdir. Auguste Comte’un üç hal yasası, Max Weber'in rasyonalizasyon teorisi, Emile Durkheim'ın dini toplumsal bütünleşme kavramına dair düşünceleri ve Karl Marx'ın dinin sınıf çatışmalarındaki rolü üzerine çalışmaları bu alandaki temel taşlardır. Din sosyolojisi, sosyolojik araştırma yöntemlerini kullanarak dinin toplumsal ve kültürel boyutlarını inceler. Alan araştırmaları, anketler, mülakatlar ve gözlem gibi teknikler kullanılır. Ayrıca, nitel ve nicel veri analizi din sosyolojisi araştırmalarında başat unsurlardır. Din sosyologları, dini topluluklar, ritüeller, inançlar, dini liderlik, dini semboller, dini azınlıklar ve dinin siyasi etkileri gibi çeşitli konuları çalışmaktadır. Aynı zamanda din ve cinsiyet, din ve teknoloji, din ve çevre gibi güncel konulara da odaklanırlar. Din sosyolojisinin gelişiminde etkili olan düşünürler arasında Max Weber, Emile Durkheim, Karl Marx ve George Simmel gibi önemli isimler bulunmaktadır. Din sosyolojisi ile ilgili temel kaynakları, bu disiplinin gelişiminde etkili olan Comte, Weber, Durkheim, Marx, Berger vb. isimlerin eserleri oluşturur. Din Sosyolojisi Anabilim Dalında öğretilen dersler lisans düzeyinde ve yüksek lisans ve doktora programları kapsamında geniş bir çerçeveyi oluşturur. Bu programlar, öğrencilere din sosyolojisi konusunda derinlemesine eğitim fırsatları sunar. Din ve toplum ilişkilerine dair oluşturulan bilgi birikimi ve tecrübe din sosyolojisi ile ilgili önemli akademik dergiler yoluyla kamuoyuyla paylaşılır. Bu dergiler ülkemizde ve yurt dışında editör kurulları eliyle çıkarılmaktadır. Din sosyolojisi, ilahiyat bölümleri ile iş birliği yaparak dini inançları ve pratikleri daha derinlemesine incelemek adına önemli bir role sahiptir. Din sosyolojisi, antropoloji, psikoloji, tarih ve siyaset bilimi gibi disiplinlerle sıkça etkileşim içindedir. Türkiye dışında da birçok üniversitede Din Sosyolojisi Anabilim Dalı ve programları bulunmaktadır. Özellikle Avrupa ve Amerika'da din sosyolojisi alanındaki çalışmalar oldukça gelişmiştir. Bu çerçevede elinizdeki çalışmanın yukarıda kısaca özetlenen din sosyoloji disiplinine dair geniş bir bakış açısı kazandırmayı amaçladığı ifade edilmelidir. Literatürde, disiplini tanıtan çalışmalarda eksikliği hissedilen teknik konuların ve güncel bilgilerin eklendiği çalışmada, lise düzeyinden; lisansüstü eğitime varıncaya değin din sosyolojisine dair bilgi sahibi olmak isteyenlere kılavuz bir metin sunulmaktadır. Metinde geçen veriler dokümantasyon tekniği kullanılarak elde edilmiştir.

Copyright © 2025, Some rights reserved.

This open access publication is distributed under the CC BY-NC 4.0 license for non-commercial use. https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/deed.en

  • Dr. Mehmet Emin Sarıkaya, Ankara Yildirim Beyazit University, Ankara, Türkiye

    He was born in Kalfat Town, Orta district, Çankırı province, in 1993. In 2011, he began his studies at Ankara University Faculty of Theology and graduated in 2016. That same year, he started his master's studies in the Department of Philosophy and Religious Studies, specializing in Sociology of Religion, at Ankara University Social Sciences Institute. He completed his master's degree at Ankara Yıldırım Beyazıt University Social Sciences Institute Department of Philosophy and Religious Studies. He is currently pursuing his doctoral studies at the same institute. During the 2017-2018 academic year, he worked as a Religious Culture and Ethics teacher in Şahinbey district, Gaziantep province. He also worked as a Research Assistant in the Department of Sociology of Religion at Atatürk University Faculty of Theology. He currently works as a Research Assistant at Ankara Yıldırım Beyazıt University Faculty of Theology. The author has published book chapters, articles, and presented papers at international symposiums on topics such as migration, identity, secularization, etc. He also serves as an editor for various academic journals.

  • PhD Student Bahar Küçük, Ankara Yıldırım Beyazıt University, Faculty of Theology, Department of Philosophy and Religious Studies, Ankara, Türkiye
    She was born in Çorum. After completing her primary, secondary, and high school education in Çorum, she graduated from the Faculty of Theology at Ankara University. In 2021, she completed her master's degree in Sociology of Religion at Kahramanmaraş Sütçü İmam University Social Sciences Institute. In 2022, she began her doctoral studies in the Department of Philosophy and Religious Studies, specializing in Sociology of Religion, at Ankara Yıldırım Beyazıt University Social Sciences Institute. She continues her duties as a personnel of the Presidency of Religious Affairs (DIB). The author currently has academic writings such as symposium papers, book chapters, etc.

Din Sosyolojisi Anabilim Dalı

Downloads

Publication Information

Küçük, Bahar. “Din Sosyolojisi Anabilim Dalı”. A Guide to Philosophy and Religious Studies. ed. Mehmet Emin Sarıkaya - critical ed . 6/149-170. Academic Research and Writing. Ankara: Oku Okut Press, 2024. https://doi.org/10.55709/okuokutyayinlari.254