Sosyoloji, tarihsel süreçte toplumu anlamaya çalışırken, tarihsel kırılmalara bağlı olarak beraberinde pek çok olguyu ve kavramı da incelemek zorunda kalmıştır. Bunu yaparken de toplumda sürekli değişime uğrayan sosyal, siyasal ekonomik, kültürel ve dini olgular sosyolojinin kavramsal çerçevesini hem genişletmiş hem de derinleştirmiştir. Özellikle sanayi devrimi gibi büyük kırılmalar, temel kavramların da evrilmesine neden olmuştur. Laikleşme, modernleşme, sekülerleşme gibi kavramlar (Güngör, 2023) da tarihsel kırılmanın ışığında toplumsal yapıdaki dönüşümlerin ve buna bağlı değişimlerin anlaşılmasında önemli araçlar haline gelmiştir. Modernleşmeyle birlikte aklın ön plana çıkması, rasyonelleşmenin artması, dine dayalı otoritenin zayıflaması laikleşmeyi teşvik etmiştir. Kavramlar tarihsel süreçten bağımsız değildir. Bu nedenledir ki sosyolojide bazen kavram aynı kalsa da olgular değişmiştir. Bu bağlamda, modernleşmeden günümüze kadar laiklik kavramı da değişen toplumsal, siyasal ve kültürel bağlamlara göre farklı biçimlerde yorumlanmış ve uygulanmıştır. Bununla birlikte Laiklik ve laiklik ideolojisi birbirinden ayrı olarak değerlendirmek de mümkündür. Zira modernleşme ile ortaya çıkan “dinle araya mesafe konulması” fikri toplumların siyasal, sosyal ve kültürel yapılarında köklü değişimlere yol açmıştır. Laiklik, başlangıçta “din ve devlet işlerinin ayrılması” (Altındal, 1986, 11) anlamına gelirken, zamanla toplumsal yaşamın çeşitli alanlarında bir ideoloji olarak dinin hayattaki rolünün azalması ve bireylerin daha seküler bir dünya görüşü benimsemesi şeklinde de genişlemiştir. Sekülerleşme ve modernleşme kavramları ile birlikte kullanılan laiklik kavramı, Türkiye’de de Osmanlı’dan günümüze kadar gelen bir geçmişi olmakla birlikte farklı kavram ve düşüncelerle çeşitli tanımlamalar yapılmıştır. Bu bağlamda çalışmamızın konusu, Akşit’in tipolojisinin temel kavramlarını ve bunların toplumsal yapılar üzerindeki etkilerini inceleyecek, laiklik ve modernleşmenin Türkiye gibi farklı İslam toplumlarında nasıl farklı biçimlerde şekillendiğini tartışacaktır. Çalışmamızın amacı ise Akşit’in sunduğu laikleşme tipolojisi, Türkiye, İran, Suudi Arabistan, Fas, Tunus ve diğer İslam ülkeleri üzerinden ele alınarak, bu toplumların modernleşme süreçlerinde laikliğin nasıl uygulandığına dair bir çerçeve sunacaktır. Konu bu kapsamında yorumlayıcı perspektifle Bahattin Akşit’in “Laikleşme Tipolojisi ve Türkiye’deki Laiklik Deneyimi” yönelik çalışması değerlendirilmiş, laiklik kavramı incelenmeye çalışılmış ve İslam toplumlarının laikleşme tipolojisi veya kuramı geliştirilebilir mi? sorusuna cevap aranmıştır.