Şimdilerde, renklerinin ne anlama geldiğini merak ettiğimiz için araştırdığımız laleler, tarihi süreç içerisinde farklı bir konumda bitki olarak karşımıza çıkmaktadır. Edebiyatımızda (Baytop- Kurnaz, 2003, 80) ve sanatımızda neredeyse tartışılmaz yeri olan laleler, 14. Yüzyılla birlikte Anadolu’dan Avrupa’ya geçmiştir. Avrupa’ya geçmesiyle beraber Avrupa’da büyük merak uyandırmış ve bu merak, tam anlamıyla bir “lale çılgınlığı”na dönüşmüştür. Laleler, özellikle Hollanda ve Almanya’da aranan bir meta haline gelmeye başlamıştır. Bu çılgınlık bir statü göstergesi haline gelmeye başlamış, öyle ki bir lale soğanına bütün servetini yatıracak kişiler olmuştur. Bir pazar haline gelen bu çılgınlıkta her finansal metada olduğu gibi bir spekülasyon yaşamış ve Avrupa’da lalenin “lale devri” son bulmaya başlamıştır (Geçmişten Günümüze Lale, 2022). Lalenin tarihi ve toplumsal yolculuğunda yaşanan bu gelişmeler, sosyolojik açıdan da farklı bir okumaya tabi tutulabilecek bir potansiyeli taşımaktadır. Dışarıdan baktığımızda yalnızca bir bitki olarak değerlendirebileceğimiz bu çiçek, toplumda farklı yerlere konumlandırılarak bambaşka bir çehreye bürünmüştür. Üzerine sağlanan belirli süreli konsensüs, onu bir statü göstergesi haline getirmiş ve insanları, ona sahip olabilmek için bir yarış içerisine itmiştir. Burada dikkate değer bir husus olarak düşünebileceğimiz nokta, “zihniyet” veya “toplumsal zihniyet” mevzusudur. Toplumda pek çok örneğine rastlayabileceğimiz bu tür örneklerde zihniyetin etkisinin ve insanlar tarafından nasıl algılandığının bir yansıması olarak kendisini göstermektedir. Bu durum Sabri Ülgener’in üzerinde durmuş olduğu “zihniyet” kavramını akla getirmektedir. Gerek zihniyet gerekse iktisadi zihniyet tek bir faktör ile oluşmamakta, toplum-zihniyet etkileşimini meydana getiren tüm faktörler zihniyetin oluşmasında etkili olmaktadır. Toplum ya da kişinin sahip olduğu bütün unsurlar söz konusu süreci şekillendirmektedir. Değer atfedilen veya değerli olan şey, toplumun zihniyetini oluşturan her unsur ile doğrudan ilişkilidir. Bu durumu, toplumun dinamikleri olan; sanat, ekonomi, din ve kültür gibi pek çok farklı alanda potansiyel bir şekilde görmekteyiz. Dökümantasyon tekniği ile ele alınan söz konusu çalışmamızda, Sabri Ülgener’in “zihniyet” kavramı, din ve iktisat özelinde ele alınmıştır. Söz konusu kavramların hem kendi içinde hem de diğer kavramlarla ilişkisi ortaya konulmaya ve yorumlayıcı bir yaklaşım ile ele alınmaya gayret edilmiştir. Bu çalışma ile yazarın, zihin dünyasını oluşturan kavramlar ve onu anlamak için bir harita olan sosyo-biyografisi kayda değer ölçüde önemli bir güzergâh oluşturmuştur.