Hanefî mezhebi, yalnızca ismini almış olduğu Ebû Hanîfe Nu’mân b. Sâbit (ö. 150/767) tarafından değil, onun öğrenci ve arkadaşları tarafından kolektif bir şekilde kurulmuş bir mezheptir. Kendilerine, “Ebû Hanîfe’nin arkadaşları (ashâb-ı Ebî Hanîfe)” adı verilen bu bilginlerin katkıları olmasaydı, belki de bugün Hanefî mezhebi diye bir mezhepten bahsetme imkânı olmayacaktı. Çeşitli tarih ve tabakât kitaplarında, Ebû Hanîfe’nin bu öğrenci ve arkadaşlarının sayısı hakkında 10’dan 4.000’e kadar muhtelif rakamlar verilmektedir. Ebû Hanîfe’nin oğlu Hammâd, babasının arkadaşlarının on kişi olduğunu belirterek onla¬rın isimlerini şu şekilde saymıştır: Ebû Yûsuf, Züfer b. el-Hüzeyl, Esed b. Amr, el-Becelî, Âfiyetü’l-Evdî (el-Ûdî), Dâvûd et-Tâî, Kâsım b. Ma’n el-Mes’ûdî, Ali b. Mesher, Yahya b. Zekeriyya, Hibbân, Mendel b. Ali. Ayrıca, bu isimlere Ebû Hanîfe’nin ders halkasında bulunan şu kişiler de eklen-melidir: Hafs b. Gıyâs, Huld el-Vâsıtî, Abdullah b. el-Mübârek, Hüşeym b. Beşîr, Abbâd b. el-Avvâm, Yezîd b. Hârun, Ali b. Âsım, Yahya b. Nasr b. Hâcib, Muham¬med b. Hasan eş-Şeybânî, Amr b. Muhammed el-Ungızî, Hevze b. Halîfe, Ebû Abdurrahman el-Mukriî, Abdurrezzâk b. Hemmâm, Hasan b. Ziyâd el-Lü’lüî, Hammâd b Ebî Hanîfe.