Osmanlı şehrinde mahalle, birbirini tanıyan, birbirlerinin davranışlarından bir ölçüde sorumlu, sosyal dayanışma içinde olan kişilerin oluşturduğu topluluktur. Bu kişilerin toplanma yeri genellikle mahallenin merkezi sayılan mesciddir. Hatta bu nedenle Osmanlı mahallesinin bir tanımı da “aynı mescidde ibadet eden cemaatin aileleriyle birlikte yerleştikleri şehir kesimi” şeklinde yapılmıştır. Bu, aynı zamanda mahallede dinî açıdan homojen bir yapılanma olduğu anlamını taşımaktadır. Bursa, Orhan Gazi’nin şehre yeni merkezler kazandırma anlayışının sonraki hükümdarlarca benimsenmesiyle inşa edilen sultanî külliyelerin etrafında şekillenmiş olan başlıca beş büyük semtten mürekkep bir şehre dönüşmüştür. Bu semtler şu şekilde sıralanabilir; 1. Surların içinde kalan ve Bizans’tan alınmış olan eski şehre Osmanlı döneminde yapılan ilavelerle saray ve darphaneyi de kapsayan Hisar semti, 2. Şehrin tam merkezinde yer alan Ulucamii ve Orhan Camii ve etraflarında kümelenmiş bulunan çarşılar ve hanlar gibi mekânlarda ticarî hayatın kalbi durumunda olan Hanlar bölgesi, 3. Şehrin doğusundaki Yıldırım Külliyesi’nin çevresinde yerleşmiş bulunan Yıldırım semti, 4. Şehrin batı kesiminden Gökdere Vadisi’yle ayrılan ve doğal yapısıyla biraz daha yüksek konumda kalan Yeşil Külliyesinin etrafındaki Yeşil Semti, 5. Şehrin batısında bulunan ve Hisar’dan Cilimboz Vadisi’yle ayrılan, II. Murat tarafından yaptırılan Muradiye Külliyesi’nin etrafında yer alan Muradiye semti. Bunlar arasında Hisar semti ilk ve en eski yerleşim yeri olmasının yanında, şehrin eşrafının hatta padişah ailesinin yerleştiği en gözde yerleşim yeri olmuştu. Evliya Çelebi 17. Asırda Bursa’yı ziyaret ettiğinde gördüğü Hisar bünyesinde 7 mahalle, 7 mescid, bir hamam, içinde 20 dükkânın bulunduğu bir çarşının varlığından söz etmiştir. Ancak bu konuda yapılan araştırmalar Hisar’ın bundan çok daha fazlasına sahip olduğunu göstermektedir. Zira Hisar, Osmanlı Klasik döneminde 21 mahalle, 29 mescit, 2 kilise, 5 hamam, 2 imaret, 5 zaviye, 7 medrese ve 19 mektebe ev sahipliği yapmıştır. Ayrıca saray, darphane ve Osmanlı Devleti’nin kurucuları Osman Gazi ve Orhan Gazi’nin türbeleri de Hisar’da yer almaktadır. Saray, Bursa başkent olmaktan çıktıktan sonra bile Padişah ailesinin bazı fertlerini ağırlamayı sürdürmüş ve ilerleyen zamanda ambar-ı hassası, simithanesi ve helvahanesi ile İstanbul’daki saray için çeşitli yiyecek maddelerinin üretildiği bir mekân olarak hizmet vermiştir.