Osmanlı Devleti’nde sürgün konusunda iki farklı uygulama dikkat çekmektedir. Bunlardan ilki yeni fethedilen yerlerin şenlendirilmesi amacıyla bazen gönüllü bazen de cebri olarak iskân edilmek üzere gönderilenler, ikincisi ise işledikleri suçlar sebebiyle cezalandırılmak üzere sürgün edilenlerdir. İskân, belli toplulukların önceden tespit edilen merkezlere planlı bir şekilde yerleştirilmeleridir. Fethedilen bir yerin hâkimiyet altında tutulması, oranın nüfus, inanç, kültür ve iktisadî yapılarının değişmesiyle yakından ilgilidir. Diğer devletlerde olduğu gibi Osmanlı Devleti’nin de fethedilen yerlerin Müslümanlaştırılması, fetih sırasında halkın şehirleri terk etmesi veya başka sebeplerle boşalan yerleşim merkezlerinin canlandırılması ve verimli hale getirilmesi için aralarında sürgün yönteminin de bulunduğu güçlü bir iskân politikası vardı. Söz konusu amaçlarla değişik meslek erbabından pek çok aile belli kurallar dâhilinde ele geçirilen yerlere iskân edilmişlerdir. Yeni yurtlarına gidecek ailelere arazi vermek ve vergilerden muaf tutulmak suretiyle bu işlem cazip hale getirilmeye çalışılmıştır. Sürgün uygulamasının ikinci kısmı ise işlenen suçlar karşılığında verilecek cezalarla ilgilidir. İslâm hukukunda suç ve cezalar had, kısas ve ta‘zir olmak üzere üçe ayrılır. Had ve kısas cezalarının uygulanma yöntemi Kur’an ve Sünnet’le belirlenmiştir. Ta‘zir cezasını gerektiren suçların tespiti ve suçluların cezalandırılma yöntemleri ise devlet başkanı ve onların tayin edecekleri görevlilere bırakılmıştır. Ta‘zir cezaları suçun büyüklüğüne, zamana ve yere göre değişebilmektedir. Bu yüzden idamdan kınamaya kadar çok geniş bir uygulama alanı olan ta‘zir cezalarının neler olduğu hususunda ulemanın farklı görüşleri olmuştur. Bununla birlikte İslâm hukukçuları ta‘zir cezaları arasında idam, sürgün, teşhir, tehdit, nasihat, prangabend, kalebend, hapis, kınama, para ve kürek cezası verme, alın dağlama, sakal kesme ve benzeri müeyyideleri saymışlardır.