Oku Okut Yayınları, kitabın yayım ve dağıtım hakkını saklı tutar. Ticari kullanım için yayınevine başvurulması gerekir.
- TR
Kitap Bölümü
Orhan Türkdoğan ve Köy Sosyolojisi
Yazarlar
-
Elif KalkanAnkara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Felsefe ve Din Bilimleri (Din Sosyolojisi) Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Öğrencisi, Ankara, Türkiyehttps://orcid.org/0000-0002-7042-4349
- TR
Özet
Tarih boyunca birçok sosyolog ve düşünür toplumu sınıflara ayırmış ve gruplandırmıştır. Özcan Güngör (2007); toplumdaki küçük ya da alt grupları, cemaatleri, menfaat birliklerini sosyolojide toplumsal bütünleşmeyi sağlayıcı unsurlar olarak görmektedir. Buna bağlı olarak, inanç, sevgi saygı ve ortak manevi değerler etrafında birleşmeyi de manevi-sosyal bütünleşme araçları arasında saymaktadır (Güngör, 2007, 175-176). Bununla birlikte, Emile Durkheim’e ait olan mekanik-organik dayanışmalı toplum, Charles Horton Cooley’e ait olan birincil-ikincil toplum ayrımı, İbn-i Haldun’e ait olan hadari-bedevi toplum toplumun sınıflandırılması konularına örnek olarak gösterilmektedir.
İbn-i Haldun'un “Köy-Kent Farklılaşması” kavramı bu sınıflandırmanın örnekleri arasında sayılmaktadır. Köy ve şehir yapısı hakkında, antik düşünürler Plato ve Aristoteles'ten sonra İslam dünyasının Ortaçağ temsilcisi İbn-i Haldun'un teorileri büyük bir etki bırakmıştır. George Michael Zimmerman ve Otis Dudley Duncan da bu görüşü paylaşmaktadır. İbn-i Haldun, ünlü eseri Mukaddime'nin ikinci bölümünü köy ve şehir sosyolojisine ayırmaktadır. Ona göre, göçebe köy yaşamı ile yerleşik şehir yaşamı olmak üzere iki farklı toplumsal yapı bulunmaktadır (İbn-i Haldün, 2007, 365-368). Bu iki kurum arasında belirgin bir çatışma bulunur ve göçebe köy yaşamı, kendine güvenen, köklü, daha az bozulmuş bir yapı olarak kabul edilmektedir. Ayrıca köydeki aile yaşamının daha istikrarlı ve sağlam olduğunu, toplumsal bilincin daha canlı olduğunu ve dayanışma duygusunun daha fazla olduğunu öne sürmektedir. Yaşlılara ve kadınlara daha fazla saygı gösterildiğini ve şehir nüfusunun genellikle köyden gelen göçlerle arttığını belirtmekte şehirdeki olumsuz sağlık koşulları, lüks yaşam tarzı ve sapkın davranışların zamanla toplumu zayıflattığını vurgulamaktadır (İbn-i Haldün, 2007, 368-369). İlk olarak 1950-1960 döneminde içeriği yoğun bir şekilde ele alınan köy sosyolojisinde, ilerleyen dönemlerde ortaya çıkan varoş kültürü gecekondulaşma sürecinin bir devamı olarak, 1960'lı yıllarda başlayan dış ve iç göçler sonucu büyük ölçüde kırsal bölgelerin boşalmasıyla şekillenmiştir. Türkiye'de 1980'ler öncesi 1965-1971 ve 1972-1980 dönemleri olmak üzere iki kez radikal sosyal şiddet ve terör saldırılarının patlamasına yol açmıştır. Bu toplumsal oluşumunda, gecekonduların varoş kültürünün önemli etkilerini gözlemlemekteyiz (Türkdoğan, 2007, 9). Köy ve köylülük kavramı üzerinde çalışmalar yapan başlıca isimler arasında Orhan Türkdoğan gelmektedir.
Telif Hakkı
Telif Hakkı (c) 2023 Oku Okut Yayınları
Lisans

Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
İndir
Yayın Bilgisi
-
Yayın TürüBölüm
-
Cilt
-
Sayfalar259-280
-
Yayım Tarihi12 Kasım 2023
-
Dizi
-
Dizi No.2
-
Kategori
Kalkan, Elif. “Orhan Türkdoğan Ve Köy Sosyolojisi”. Bir Sosyolog Bir Kavram Ve Din - 1. ed. Özcan Güngör - critical ed . 2/259-280. Din Sosyolojisi Araştırmaları. Ankara: Oku Okut Yayınları, 2023. https://doi.org/10.55709/okuokutyayinlari.242